Chuyên đề Hóa 12 CTST Bài 7: Liên kết và cấu tạo của phức chất có đáp án

- Theo thuyết Liên kết hoá trị, liên kết trong phức chất được hình thành do các phối tử cho cặp electron chưa liên kết vào các orbital lai hoá trống của nguyên tử trung tâm. Kiểu lai hoá các orbital của nguyên tử trung tâm quyết định dạng hình học cùa phức chất.

- Các phức chất có dạng hình học xác định, dạng hình học của phức chất được xác định bằng thực nghiệm. Phức chất loại [ML₄]^* thường có dạng hình học tứ diện hoặc vuông phẳng. Phức chất loại [ML₆]^* thường có dạng bát diện.

- Phức chất có các loại đồng phân khác nhau, trong đó có một số loại cơ bản là đồng phân cis - trans, đổng phân ion hoá và đông phân liên kết.

Giải thích:

- Trong Ví dụ 1, mỗi phối tử Cl⁻ hình thành 1 liên kết s với nguyên tử trung tâm, nên dung lượng phối trí của nó bằng 1. Nguyên tử trung tâm liên kết với 4 phối tử Cl⁻, nên số phối trí của Co²⁺ trong phức chất này bằng 4.

- Trong Ví dụ 2, mỗi phối tử NH₃ hình thành 1 liên kết s với nguyên tử trung tâm, nên dung lượng phối trí của nó bằng 1. Nguyên tử trung tâm liên kết với 4 phối tử NH₃, nên số phối trí của Zn²⁺ trong phức chất này bằng 4.

Trong ion phức [Zn(OH)₄]^2- có 4 liên kết cho – nhận giữa 4 phối tử OH⁻ với nguyên tử trung tâm Zn²⁺ (có cấu hình electron [Ar]3d¹⁰). Mỗi liên kết cho – nhận được hình thành bởi 1 cặp electron chưa liên kết của phối tử OH⁻ và 1 orbital lai hoá sp³ trống của ion Zn²⁺.

Trong ion phức [Cu(H₂O)₆]²⁺ có 6 liên kết cho – nhận giữa 6 phối tử H₂O với nguyên tử trung tâm Cu²⁺ (có cấu hình electron [Ar]3d⁹). Mỗi liên kết cho – nhận được hình thành bởi 1 cặp electron chưa liên kết của phối tử H₂O và 1 orbital lai hoá sp³d² trống của ion Cu²⁺.