Bài tập ôn tập Lịch sử 12 Cánh diều Chủ đề 3 có đáp án

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. “Bảo Đại đọc xong [Chiếu thoái vị] thì trên kì đài, cờ vàng của nhà vua từ từ hạ xuống và lá cờ nền đỏ thắm tươi long lanh năm cánh sao vàng được kéo lên giữa những tiếng vỗ tay, những tiếng hoan hô như sấm... rồi ông Trần Huy Liệu đọc bản tuyên bố của Đoàn đại biểu Chính phủ, nêu rõ thắng lợi của Cách mạng tháng Tám là kết quả của hàng mấy chục năm tranh đấu anh dũng, kiên cường, bền bỉ của nhân dân cả nước, tuyên bố chấm dứt vĩnh viễn chế độ quân chủ,...”.

(Phạm Khắc Hoè, Từ triều đình Huế đến chiến khu Việt Bắc, NXB Thuận Hóa, Huế, 1987, tr.86)

a) Đoạn tư liệu phản ánh sự kiện vua Bảo Đại thoái vị vào ngày 30/8/1945 tại Huế.

b) Sự kiện Vua Bảo Đại thoái vị là mốc đánh dấu sự toàn thắng của Cách mạng tháng Tám năm 1945.

c) Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam đã xóa bỏ hoàn toàn mọi tàn tích của chế độ phong kiến chuyên chế.

d) Tính chất dân chủ của Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam được thể hiện ở việc: xóa bỏ chế độ phong kiến chuyên chế.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. “Không những giật tung được xiềng xích của bọn đế quốc phát xít, Cách mạng tháng Tám lại lật nhào được chế độ quân chủ thành lập trên đất nước ta hàng chục thế kỉ, làm cho nước Việt Nam thành một nước cộng hòa dân chủ...

      Cách mạng tháng Tám tỏ rõ tinh thần chống phát xít và yêu chuộng dân chủ và hòa bình của nhân dân Việt Nam... Cách mạng tháng Tám đã chọc thủng được hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc ở một trong những mắt xích yếu nhất của nó, mở đầu cho quá trình tan rã không thể cứu vãn được của chủ nghĩa thực dân thế giới”.

(Trường Chinh, Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân Việt Nam - Tác phẩm chọn lọc, Tập I, NXB Sự thật, Hà Nội, 1975, tr.388 - 389, 391)

a) Tư liệu trên đề cập đến ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945).

b) Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945) đã đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân trên thế giới.

c) Tính triệt để của Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945) được thể hiện ở việc: “giật tung được xiềng xích của bọn đế quốc phát xít (…) lật nhào được chế độ quân chủ (…)”.

d) Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945) mang tính chất dân chủ, góp phần vào giải phóng con người.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. “Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở nước ta giành được thắng lợi trong thời đại cách mạng vô sản. Nó phản ánh tính chất thời đại, mang lại những nhận thức mới mẻ và triệt để trong quan niệm cũng như giải pháp để giải quyết vấn đề độc lập dân tộc. Từ thắng lợi đó, nhận thức của chúng ta đã vượt qua những mâu thuẫn và hạn chế trong việc giải quyết vấn đề độc lập dân tộc theo lập trường phong kiến và tư sản".

(Ban chỉ đạo Tổng kết chiến tranh thuộc Bộ Chính trị, Chiến tranh cách mạng Việt Nam 1945 - 1975 thắng lợi và bài học, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr.68).

a) Tư liệu đề cập đến nguyên nhân thắng lợi của Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945).

b) Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945) góp phần thực hiện mục tiêu dân tộc và thời đại.

c) Thực tiễn cho thấy: Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam (1945) diễn ra trên quy mô toàn quốc, tập trung vào giải quyết mâu thuẫn dân tộc giữa nhân dân Việt Nam với đế quốc xâm lược và tay sai.

d) Cách mạng tháng Tám (1945) đặt dưới sự lãnh đạo thống nhất của chính đảng vô sản đã lên cầm quyền và có sự kết hợp đấu tranh đồng thời trên ba mặt trận: quân sự, chính trị và ngoại giao.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. “... Chúng ta muốn hoà bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa!

Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.

(Hồ Chí Minh, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (19-12-1946), trích trong: Hồ Chí Minh, Toàn tập, Tập 4, NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.534)

a) Đoạn tư liệu cho thấy sự nhân nhượng của Việt Nam với thực dân Pháp đã đến giới hạn cuối cùng.

b) Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn dân đứng lên kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược để giành chính quyền về tay nhân dân.

c) Đảng Cộng sản Đông Dương phát động toàn quốc kháng chiến trong bối cảnh khả năng hòa hoãn, nhân nhượng với thực dân Pháp không còn nữa.

d) Tư liệu đã khẳng định rõ tính chất chính nghĩa của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. "Trận Điện Biên Phủ là một trận quyết chiến chiến lược vĩ đại và là chiến thắng lớn nhất của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến lâu dài chống đế quốc xâm lược Pháp và can thiệp Mỹ. Chiến thắng Điện Biên Phủ đánh dấu một chuyển biến lớn trong cục diện quân sự, chính trị lúc bấy giờ, góp phần quyết định vào thắng lợi của Hội nghị Giơnevơ năm 1954, lập lại hòa bình ở Đông Dương".

(Hoàng Văn Thái, Bài học thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ, NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội 1969, tr. 36)

a) Tư liệu trên đề cập đến chiến dịch phản công quân sự lớn nhất của lực lượng vũ trang Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

b) Chiến thắng Điện Biên Phủ là mốc đánh dấu sự kết thúc toàn thắng của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

c) Chiến thắng Điện Biên Phủ có ý nghĩa quan trọng về quân sự và chính trị; trong chiến dịch này, Việt Nam đã đập tan được cơ quan đầu não của thực dân Pháp.

Cho đoạn tư liệu sau đây

Tư liệu. "Sự ủng hộ về tinh thần và giúp đỡ về vật chất của các nước XHCN cho cuộc kháng chiến của ba nước Đông Dương là một nhân tố tích cực. Song song với những nhân tố mới tích cực, việc Mỹ cấu kết với Pháp, tăng cường can thiệp vào Đông Dương [ ... ] cũng gây cho cuộc kháng chiến của nhân dân ta nhiều phức tạp. Điều đó đòi hỏi Đảng ta phải có những chủ trương, chính sách phù hợp với tình hình mới".

a) Mỹ đã can thiệp vào cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp (1945 - 1954) ngay từ những ngày đầu.

b) Từ những năm 50 của thế kỉ XX, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Việt Nam ngày càng chịu tác động lớn của cục diện hai cực, hai phe.

c) Sự ủng hộ, giúp đỡ trực tiếp của các nước xã hội chủ nghĩa đã giúp Đảng Cộng sản Đông Dương có thêm quyết tâm để phát động toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp.

d) Việc đề ra chủ trương, đường lối phù hợp đã giúp Đảng Cộng sản Đông Dương duy trì và củng cố thêm vai trò là Đảng cầm quyền - vốn đã được xác lập ngay từ khi Đảng mới ra đời.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. “Đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn do Ngô Đình Diệm đứng đầu đã trắng trợn phá bỏ Hiệp định Giơnenơ, thẳng tay đàn áp, khủng bố, mở các chiến dịch “tố cộng, diệt cộng” bằng cái gọi là sức mạnh của quân lực cộng hoà,...

      …Để bảo vệ sinh mạng và quyền lợi cơ bản của mình, nhân dân miền Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng không có con đường nào khác là phải đứng lên đánh đổ chế độ độc tài phát xít của Mỹ và tay sai, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thực hiện thống nhất nước nhà”.

(Lê Mậu Hãn, Sức mạnh dân tộc của cách mạng Việt Nam dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2017, tr. 294)

a) Sau Hiệp định Giơnevơ (1954), ở miền Nam Việt Nam, Mỹ dựng lên chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm, nhằm thực hiện âm mưu: chia cắt lâu dài Việt Nam, biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới.

b) Chính sách đàn áp, khủng bố của Mỹ và Chính quyền Sài Gòn trong những năm 1954 - 1959 đã khiến cho cách mạng miền Nam gặp nhiều khó khăn, tổn thất.

c) Từ thực tiễn đất nước và sự phá hoại của Mỹ và chính quyền Ngô Đình Diệm, nếu tiếp tục sử dụng hình thức đấu tranh hòa bình sẽ không thể thống nhất Tổ quốc.

d) Hành động chống phá của Mỹ và Chính quyền Sài Gòn là nguyên nhân duy nhất thúc đẩy sự bùng nổ của Phong trào Đồng khởi ở miền Nam Việt Nam.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. "Đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn do Ngô Đình Diệm đứng đầu đã trắng trợn phá bỏ Hiệp định Giơnenơ, thẳng tay đàn áp, khủng bố, mở các chiến dịch “tố cộng, diệt cộng" bằng cái gọi là sức mạnh của quân lực cộng hoà.... Để bảo vệ sinh mạng và quyền lợi cơ bản của mình, nhân dân miền Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng không có con đường nào khác là phải đứng lên đánh đổ chế độ độc tài phát xít của Mỹ và tay sai, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thực hiện thống nhất nước nhà"

(Lê Mậu Hãn, Sức mạnh dân tộc của cách mạng Việt Nam dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, NXB Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2017, tr.294)

a) Những chính sách của Mỹ và chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm là một trong những nguyên nhân dẫn tới phong trào Đồng khởi của nhân dân miền Nam.

b) Sau Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương (1954), Mỹ dựng lên chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm là để thực hiện tổng tuyển cử thống nhất đất nước ở Việt Nam.

c) Phong trào Đồng khởi, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 và Hiệp định Pari được kí kết (1973) là những thắng lợi mang tính bước ngoặt của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

d) Đặc điểm lớn nhất và độc đáo nhất của cách mạng Việt Nam (1954-1975) là dưới sự lãnh đạo của một chính Đảng, nhân dân ở hai miền Nam - Bắc thực hiện hai chiến lược cách mạng khác nhau nhưng cùng chung mục đích cuối cùng.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. “Trung Quốc đã từng giúp đỡ Việt Nam trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và kháng chiến chống đế quốc Mĩ hiếu chiến… Tuy nhiên, từ cuối năm 1976 giữa hai nước có xung đột ở biên giới Cao Lạng - Quảng Tây. Sau khi nổ ra xung đột, Việt Nam đã đề nghị Trung Quốc cùng nhau đàm phán về vấn đề biên giới, song các cuộc đàm phán đều không đem lại kết quả. Vấn đề cải tạo công thương nghiệp ở miền Nam, trong đó có cải tạo tư sản người Hoa càng làm cho quan hệ giữa Trung Quốc với Việt Nam thêm căng thẳng... Ngày 17-2-1979, 60 vạn quân Trung Quốc đã tiến công Việt Nam trên toàn tuyến biên giới phía Bắc là: Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn và Quảng Ninh...

Trước tình hình đó, quân và dân Việt Nam, trực tiếp là quân dân 6 tỉnh biên giới phía Bắc, đã đứng lên chiến đấu ngoan cường để bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của mình. Dư luận trong nước và thế giới phản đối mạnh mẽ hành động đó của Trung Quốc...”.

 (Lê Mậu Hãn (Cb), Lịch sử Việt Nam, Tập 4, Nxb Giáo dục Việt Nam, HN, 2012, tr.485 - 486)

a) Ngày 17-2-1979, Trung Quốc huy động một lực lượng lớn, đồng loạt tấn công các tỉnh biên giới phía Bắc của Việt Nam.

b) Cuộc tấn công Việt Nam của Trung Quốc đã nhận được sự ủng hộ của một số nước lớn, như: Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp…

c) Cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới phía Bắc của quân dân Việt Nam nổ ra trong bối cảnh quan hệ quốc tế diễn biến phức tạp.

d) Từ thực tiễn cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới phía Bắc của Việt Nam, phải nêu cao tinh thần cảnh giác, giải quyết tốt các mối quan hệ giữa các đối tác và đối tượng.

Đọc đoạn tư liệu sau đây:

Tư liệu. "Chiến sự xảy ra ác liệt tại xã Thanh Thủy, Minh Tân, Thanh Đức ... Tại mặt trận Vị Xuyên đã có hơn một chục sư đoàn bộ binh luân phiên tham gia chiến đấu. Các đơn vị bộ đội chủ lực của Bộ và Quân khu cùng với bộ đội địa phương, dân quân tự vệ của tỉnh và nhân dân đã quyết tâm chiến đấu giành giật với địch từng chiến hào, từng điểm cao để giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia, gần chục năm ròng, chưa khi nào Vị Xuyên ngớt tiếng pháo, đạn súng cối từ bên kia biên giới rót sang."

(Nguyễn Đức Huy, Hồi ức chiến tranh Vị Xuyên, NXB Thông tin và Truyền Thông, Hà Nội, 2019,tr.66-67)

a) Đoạn trích cho thấy tinh thần chiến đấu anh dũng, ý chí quyết tâm bảo vệ và giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia của quân và dân Việt Nam.

b) Trên thực tế, ở một số vùng biên giới phía Bắc, cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới không chỉ diễn ra trong năm 1979 mà kéo dài tới tận 10 năm từ 1979 đến 1989.

c) Đoạn trích cung cấp thông tin về cuộc chiến tranh bảo vệ Biên giới Tây Nam Việt Nam cuối năm 1978 - đầu năm 1979.