Soạn Văn 12 Cánh diều Tây Tiến có đáp án

- Kiến thức ngữ văn về thơ tự do, thơ trữ tình :

+ Thơ tự do : Thơ không có thể thức nhất định, không bị ràng buộc về số dòng, số chữ, số vần,...Thơ tự do là thơ có thể phân dòng. Thơ tự do xuất hiện do nhu cầu giải phóng cảm xúc khỏi những ràng buộc chặt chẽ của quy luật, phản ánh những khía cạnh mới, cái nhìn nghệ thuật mới của nhà thơ.

+ Thơ trữ tình : Mang đậm chất trữ tình; Thể hiện rõ màu sắc cá nhân, được in đậm trong mọi khía cạnh của ngôn từ như vốn từ, các biện pháp tu từ hay ngữ điệu, giọng điệu.

- Tác giả Quang Dũng (1921 -1988)

+ Tên khai sinh : Bùi Đình Diệm

+ Quê quán : làng Phượng Trì , huyện Đan Phượng, Hà Tây , Hà Nội

+ Phong cách sáng tác : Trong các tác phẩm của ông mang đậm chất lãng mạn, tài hoa cũng không kém phần phóng khoáng. Lời thơ hồn hậu, thể hiện nét yêu đời, lạc quan trong tâm hồn nhà thơ.

+ Tác phẩm tiêu biểu : Mây đầu ô (1986) ; Bài thơ sông Hồng (1956) ; Rừng biển quê hương (1957); Hồi kí làng Đồi đánh giặc (1976);...

- Binh đoàn Tây Tiến : Là một đơn vị quân đội được thành lập vào năm 1947, thuộc giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Một đặc điểm nổi bật, binh đoàn hầu hết là những học sinh, sinh viên tình nguyện tham gia kháng chiến. Bởi vậy ở họ nổi lên một sức trẻ tràn đầy sức sống và cũng rất hồn nhiên.

- Hoàn cảnh ra đời : Bài thơ được viết khi tác giả được điều động sang một đơn vị khác. Trong nỗi nhớ với đơn vị cũ Tây Tiến, tác giả đã sáng tác nên bài thơ này.

- Khung cảnh thiên nhiên Tây Bắc hiện lên hùng vĩ, uy nghiêm nhưng không kém phần dữ dội. Với các câu thơ miêu tả sương núi dày đặc, dốc núi hiểm trở cũng như sự hoang sơ, bí hiểm của núi rừng.

- Hình ảnh người lính : Nổi bật lên trên nền thiên nhiên thăm thẳm và hiểm nguy ấy, là hình ảnh đoàn lính trên đường hành quân mệt mỏi sau chặng đường dài. Nhưng những người lính vẫn anh dũng , kiên cường tiếp bước thực hiện nhiệm vụ của mình.

- Khung cảnh thiên nhiên giờ đây đã trở nên ấm áp và lung linh hơn thông qua ngọn đuốc rừng thắp sáng đêm văn nghệ. Không chỉ có hình ảnh mà còn có sự xuất hiện của âm thanh – tiếng khèn mang linh hồn của núi rừng. Khung cảnh thiên nhiên đầy thơ mộng của Mộc Châu buổi sương phủ, tạo nên bức tranh sông nước miền Tây Bắc hư ảo.

 - Tâm trạng con người : Hội liên hoan, đêm văn nghệ đã thể hiện rất rõ niềm vui, niềm hạnh phúc tuy ngắn ngủi và hiếm có trong thời kì chiến trận nhưng rất hạnh phúc, và trở thành kỉ niệm đẹp mãi về sau. Tâm hồn các chiến sĩ mộng mơ, lãng mạn.

- Hình tượng người lính Tây Tiến hiện lên với một vẻ hào hùng mà vẫn lãng mạn, hào hoa.

+ Tâm hồn lạc quan và mạnh mẽ, kiên cường trước sự hy sinh, mất mát. Sự mạnh mẽ, lạc quan thể hiện qua chi tiết “không mọc tóc”; “oai hùm”, trước khó khăn của dịch bệnh, thiếu thốn họ không nản lòng, mà chủ động đương đầu với khó khăn và mang một tâm hồn lạc quan.

+ Tâm hồn mơ mộng : Nhớ về những cô gái Hà Nội xinh đẹp, một trái tim thổn thức về tình cảm xưa đẹp đẽ

+ Hào hùng : Sự hy sinh, mất mát của người lính được thể hiện thông qua cách nói giảm nói tránh và tôn vinh “ sông Mã gầm lên khúc độc hành” –sự hy sinh trở nên thiêng liêng hơn bao giờ hết. Hình tượng người lính hiện lên là một anh hùng cách mạng, hào hùng, cao cả.

Sự thay đổi nhan đề có tác dụng tạo âm hưởng và làm nổi bật hình tượng trung tâm của tác phẩm. Với “nhớ Tây Tiến”, nhan đề tập trung vào nỗi nhớ nhưng thực chất bài thơ có hình tượng trung tâm là người lính Tây Tiến vì vậy với nhan đề này chưa làm nổi bật nội dung bài thơ. Bên cạnh đó, hai tiếng “Tây Tiến” gợi mở không gian vùng đất Tây Bắc rộng lớn, đồng thời dẫn dắt người đọc đến với hình ảnh người lính Tây Tiến hào hùng, mạnh mẽ.