Đề minh họa tốt nghiệp THPT môn Sinh có đáp án năm 2025 (Đề 77)

Đáp án C

Xét các phát biểu của đề bài:

- A sai vì số lần phiên mã của gene điều hòa không phụ thuộc vào hàm lượng Glucose trong tế bào. Số lần phiên mã của các gene cấu trúc mới phụ thuộc vào hàm lượng Glucose trong tế bào.

- B sai vì gene điều hòa phiên mã ngay cả khi môi trường có hay không có lactose.

- C đúng.

- D sai vì khi môi trường có lactose, lactose đóng vai trò như chất cảm ứng, làm thay đổi cấu hình của prôtêin ức chế, làm chúng không bám được vào vùng vận hành.

Đáp án B

Hướng dẫn:

Ở kì cuối, sau khi NST đã phân li về 2 cực tế bào, NST dẫn xoắn. Thoi vô sắc biến mất, màng nhân và hạch nhân xuất hiện. Sự phân chia tế bào chất diễn ra.

Đáp án B

Quá trình hấp thu bị động các ion khoáng ở rễ gồm các hiện tượng sau:

- Các ion khoáng khuếch tán từ dung dịch ngoài vào rễ theo gradien nồng độ nên không tiêu tốn năng lượng ATP

- Các ion khoáng hòa tan trong nước và đi vào rễ theo dòng nước.

- Các ion khoáng hút bám trên bề mặt các keo đất và trên bề mặt rễ trao đổi với nhau khi có sự tiếp xúc giữa rễ và dung dịch đất hiện tượng hút bám trao đổi.

Trong các đáp án trên, đáp án C không đúng với sự hấp thu các ion khoáng ở rễ, hiện tượng thẩm thấu theo sự chênh lệch nồng độ từ cao đến thấp xảy ra ở sự trao đổi nước chứ không xảy ra ở trao đổi ion khoáng ở rễ.

Đáp án C

A sai. Vì phan tối diễn ra trong chất nền stroma.

B sai. Vì pha sáng sử dụng ATP, NADPH.

D sai. Vì pha tối sử dụng ATP và NADPH của pha sáng nên nếu không có ánh sáng thì pha sáng không diễn ra nên pha tối cũng không diễn ra.

Đáp án C

Kỉ đệ tam, đại tân sinh phát sinh các nhóm linh trưởng. Tới kỉ thứ tư, đại tân sinh thì xuất hiện tổ tiên các dạng vượn của người và loài người.

Đáp án A

Hướng dẫn:

Giao phối ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số allele của quần thể mà chỉ sắp xếp lại các allele, tạo ra nhiều kiểu gene khác nhau trong quần thể. Điều này dẫn đến sự xuất hiện của biến dị tổ hợp, cung cấp nguồn nguyên liệu thứ cấp quan trọng cho quá trình tiến hoá.

Đáp án A

Từ sơ đồ phả hệ ta thấy: Cặp 12-13 bị bệnh mà sinh con bình thường => Gene quy định tính trạng bị bệnh là trội, gene quy định tính trạng bình thường là lặn.

→ Tất cả các cá thể bình thường đều có kiểu gene đồng hợp lặn.

+ Do sinh được 7 bình thường => 2 dị hợp và 4; 5; 6 bình thường đều dị hợp.

=> 10 và 12 cũng có kiểu gene dị hợp.

+ Do sinh được 18 và 19 bình thường nên 13 dị hợp.

=> 17 và 20 chưa rõ kiểu gene (có thể là đồng hợp trội hoặc dị hợp).

Đáp án D

Kiểu hình của thể đột biến do kiểu gene quy định, các gene khác nhau biểu hiện kiểu hình khác nhau nên trong 4 đáp án trên chỉ có đáp án D đúng.

A sai. Vì nếu mất đoạn ở các vị trí khác nhau trên cùng một NST thì các đoạn bị mất chứa các gene khác nhau nên biểu hiện kiểu hình khác nhau.

B sai. Vì nếu mất đoạn ở các NST khác nhau sẽ chứa các gene bị mất khác nhau nên biểu hiện kiểu hình khác nhau.

C sai. Vì nếu mất đoạn NST có độ dài khác nhau trên cùng một NST thì số lượng gene bị mất cũng khác nhau nên biểu hiện kiểu hình đột biến khác nhau.

Đáp án D

Dung hợp tế bào trần sẽ tạo ra dạng song nhị bội mang đặc điểm di truyền của hai loài.

Đáp án A

- Cách 1 : Nhận biết nhanh đề bài :

Vì người chồng không bị bệnh mù màu và máu khó đông, mà 2 bệnh này đều do gene lặn nằm trên NST X quy định (di truyền chéo) → chắc chắn con gái của người chồng này sẽ không bị bệnh Xác suất sinh con trai = xác suất sinh con gái = \(\frac{1}{2}\)

Nên xác suất sinh 2 con gái bình thường về 2 bệnh trên là: \({\left( {\frac{1}{2}} \right)^2} = \frac{1}{4}\)

- Cách 2 : Giải theo phả hệ :

Quy ước : A : Máu bình thường; a : Máu khó đông

B : Mắt bình thường; b: Mù màu

Người chồng bị máu khó đông nên có kiểu gene: \({X^a}^BY\)

Người vợ bình thường về 2 tính trạng trên không mang gene gây bệnh máu khó đông nhưng mang gene gây bệnh mù màu nên có kiểu gene là : \({X^{AB}}{X^{Ab}}\)

P: \({X^{AB}}{X^{Ab}}\) × \({X^a}^BY\)

F: \(\frac{1}{4}{X^{AB}}{X^{aB}}\):\(\frac{1}{4}{X^{AB}}Y\):\(\frac{1}{4}{X^{Ab}}{X^{aB}}\): \(\frac{1}{4}{X^{Ab}}Y\)

Con gái của vợ chồng trên có thể là: \(\frac{1}{2}{X^{AB}}{X^{aB}}\) hoặc \(\frac{1}{2}{X^{Ab}}{X^{aB}}\)

Còn người chồng của cô con gái bình thường về cả 2 gene nên có kiểu gene là: \({X^{AB}}Y\)

Vì người bố không bị cả 2 bệnh trên nên chắc chắn con gái của họ sẽ không bị 2 bệnh trên.

Mà xác suất sinh con gái = xác suất sinh con trai = \(\frac{1}{2}\)

→ xác suất sinh 2 cô con gái không bị cả 2 bệnh trên là: \({\left( {\frac{1}{2}} \right)^2} = \frac{1}{4}\)

Đáp án B

Phương pháp nghiên cứu tế bào: Quan sát, so sánh cấu trúc hiển vi của bộ NST của những người mắc bệnh di truyền với bộ NST của người bình thường

Nghiên cứu tế bào học phát hiện được nhiều nguyên phân của một số bệnh ở cấp độ tế bào như: hội chứng Down, hội chứng Claiphento, Tocno, Siêu nữ...

Phương pháp nghiên cứu TB xác định dc những bệnh ở mức độ tế bào.

Đáp án A

Trình tự nucleotit của mRNA bổ sung với trình tự nucleotit trên mạch mã gốc. Trong đó: A mRNA bổ sung với T mạch gốc, U mRNA bổ sung với A mạch gốc, G mRNA bổ sung với C mạch gốc; C mRNA bổ sung với G mạch gốc.

Một đoạn mạch gốc của gene có trình tự các nucleotide 3’... TCG CCT GGA TCG ...5’

→ Trình tự nucleotit trên đoạn mRNA tương ứng được tổng hợp từ gene này là: 5’... AGC GGA CCU AGC ...3’.

Đáp án

Hướng dẫn:

Thể một là thể 2n – 1 = 8 – 1 = 7. Tức là 1 cặp nào đó bất kì NST bị mất 1 chiếc.

Hướng dẫn:

Gọi A, a, a₁ lần lượt là các gene quy định tính trạng lông đen, lông xám và lông trắng. Ta có: Gọi A > a > \[{a_1}\].

Quần thể đang cân bằng di truyền nên ta có:

Tỉ lệ lông trắng \[{a_1}{a_1}\]là 4% ➝ Tần số allele \[{a_1}\] là: \(\sqrt {0,04} \) = 0,2.

Gọi tần số allele a là x ta có tỉ lệ lông xám là: aa + a\[{a_1}\] = x² + 2x × 0,2 = 0,21 ➝ x = 0,3.

Tần số allele A là: 1 - 0,3 - 0,2 = 0,5.

Ta có các con lông xám của quần thể gồm: \[0,{3^2}aa{\rm{ }} + {\rm{ }}\left( {2{\rm{ }} \times {\rm{ }}0,3{\rm{ }} \times {\rm{ }}0,2} \right)a{a_1} = {\rm{ }}0,09aa{\rm{ }} + {\rm{ }}0,12a{a_1}\]➝ Tỉ lệ giao tử: \(\frac{5}{7}\)a: \(\frac{2}{7}{a_1}\)

Ta có các con lông đen của quần thể gồm: \[0,{5^2}AA + \left( {2 \times 0,3 \times 0,5} \right)Aa + \left( {2{\rm{ }} \times {\rm{ }}0,2{\rm{ }} \times {\rm{ }}0,5} \right)A{a_1} = 0,25AA + 0,3Aa + 0,2a{a_1}\]

Hướng dẫn:

Sử dụng công thức : A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB = 0,25 - aabb

Hoán vị gene ở 1 bên cho 7 loại kiểu gene

Giao tử liên kết = (1-f)/2; giao tử hoán vị: f/2

Tỷ lệ thân xám, cánh cụt mắt trắng: A-bbX^dY = 0,0125 ➝ A-bb=0,0125:0,25 = 0,05 ➝ ab/ab = 0,2 = 0,5 × 0,4 ➝ab♀ = 0,4 = \(\frac{{1 - f}}{2}\)➝ f = 0,2

Hướng dẫn:

Tổng sản phẩm của cá mè trắng

- Tổng năng lượng của cá mương và cá dầu là    Kcal

- Tổng năng lượng của giáp xác   Kcal

- Tảo silic chỉ cung cấp cho giáp xác 40% và cho cá mè trắng 20% nguồn năng lượng của mình chứng tỏ tổng năng lượng của cá mè trắng chỉ bằng 50% tổng năng lượng của giáp xác

=> Tổng năng lượng của cá mè trắng     Kcal.

Phương pháp:

Nếu tỉ lệ sinh sản là 15%/năm; tỉ lệ tử vong là 10%/năm thì thì sau 2 năm có số lượng cá thể là = 200 × 10 (1 + 15% - 10%)² = 2205 cá thể.

Đáp án B

Hướng dẫn:

Loài 5 và loài 6 có nhánh tiến hoá gần nhau nhất so với các loài ở các đáp án còn lại.

Đáp án C

Hướng dẫn:

Tiến hoá lớn là quá trình phát sinh các đơn vị phân loại trên loài.

Đáp án B

A. Sai. Khi loại bỏ ốc nón thì quần thể rong biển vẫn không có khả năng phục hồi.

B. Đúng. Sự thay đổi kích thước của 3 quần thể cầu gai, ốc nón và rong biển có mối quan hệ mật thiết với nhau.

C. Sai. Vì quần thể rong biển phát triển tốt hay không phụ thuộc vào môi trường có hay không có cầu gai và ốc nón.

D. Sai. Ốc nón phát triển mạnh sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của quần thể rong biển.

Đáp án C

A. Đúng. Vì đồ thị cho thấy mức độ phục hồi của tảo ở vùng đối chứng (có cả cầu gai và ốc nón) là rất thấp, điều này cho thấy sự có mặt của cả cầu gai và ốc nón đã ức chế sự phát triển của tảo.

B. Đúng. Vì đồ thị cho thấy khi loại bỏ chỉ cầu gai (thí nghiệm 2), mức độ phục hồi của tảo cao hơn so với khi chỉ loại bỏ ốc nón (thí nghiệm 3). Điều này cho thấy cầu gai có vai trò ức chế mạnh hơn đối với sự phát triển của tảo.

C. Sai. Vì. đồ thị cho thấy khi loại bỏ cầu gai và chỉ còn lại ốc nón (thí nghiệm 2), mức độ phục hồi của tảo vẫn ở mức trung bình cao (khoảng 60%), chứng tỏ quần thể tảo vẫn phục hồi đáng kể khi chỉ có ốc nón.

D. Đúng. Vì mặc dù đồ thị không cung cấp thông tin trực tiếp về sự phát triển của ốc nón, nhưng khi chỉ loại bỏ cầu gai, mức độ phục hồi của tảo không đạt 100%, điều này có thể ngụ ý rằng ốc nón cũng góp phần ức chế nhẹ đến sự sinh trưởng của tảo.

Đáp án A

A. Đúng.

B. Sai. Vì: Khoảng thời gian 2 và 3 khi kích thước quần thể Y và X giảm, thì kích thước quần thể tảo cũng giảm.

C. Sai. Vì: Y và X cùng sử dụng tảo làm thức ăn nên Y và X có mối quan hệ cạnh tranh.

D. Sai. Vì: Loài Y và X cùng sử dụng tảo (sinh vật sản xuất) làm thức ăn nên cả Y và X đều là bậc dinh dưỡng cấp 2.

Đáp án C

A. Đúng. Vì ở thời điểm 1, tốc độ sinh trưởng của loài Y cao hơn so với loài X, thể hiện qua đường biểu diễn của loài Y cao hơn so với loài X tại thời điểm này.

B. Đúng. Vì đồ thị cho thấy tốc độ sinh trưởng của loài Y giảm nhanh hơn so với loài X sau thời điểm 1, với đường biểu diễn của loài Y dốc xuống nhanh hơn.

C. Sai. Vì khi nguồn thức ăn suy giảm (thời gian từ 1 đến 3), tốc độ sinh trưởng của loài Y giảm nhanh hơn loài X, cho thấy loài X có thể có khả năng thích nghi và cạnh tranh tốt hơn khi nguồn thức ăn khan hiếm.

D. Đúng. Vì mặc dù tốc độ sinh trưởng của loài X giảm, nhưng nó giảm chậm hơn so với loài Y, cho thấy loài X có thể có ưu thế cạnh tranh hơn khi nguồn thức ăn giảm.

Đúng. Vì:P: \(\frac{{AB}}{{ab}}Dd\) × \(\frac{{AB}}{{ab}}Dd\)

Số cá thể trội về 3 tính trạng chiếm 50,73%.

Xét các phép lai nhỏ, \({P_1}\):\(\frac{{AB}}{{ab}}\)×\(\frac{{AB}}{{ab}}\) và \({P_2}\): Dd × Dd.

\({P_2}\): Dd × Dd ➝ \({F_1}\): \(\frac{3}{4}\) trội; \(\frac{1}{4}\) lặn.

➝ Tỷ lệ kiểu hình A-B- ở đời \({F_1}\) là: 50,73: \(\frac{3}{4}\)= 67,64%.

Sai. Vì: Phép lai: \(\frac{{AB}}{{ab}}\)×\(\frac{{AB}}{{ab}}\) ➝ A-B-= 67,64%; aabb = 67,64% - 50% = 17,64%; A-bb = aaB- 7,36%

=> Tỉ lệ kiểu hình của cơ thể mang 3 tính trạng lặn thu được ở đời \({F_1}\) là 17,64% × \(\frac{1}{4}\)= 4,41

Đúng. Vì: Tỉ lệ cá thể \({F_1}\) mang kiểu hình trội về cả 3 tính trạng và có kiểu gene đồng hợp về cả 3 cặp gene là \(\frac{{AB}}{{AB}}\)DD = 17,64% × \(\frac{1}{4}\)=4,41%.

Sai. Vì: \({F_1}\) có kiểu hình lặn về hai trong 3 tính trạng:

aabbD- + A-bbdd + aaB-dd = 17,64%. \(\frac{3}{4}\) + 7,36%. \(\frac{1}{4}\) + 7,36%. \(\frac{1}{4}\) = 16,91%.

Đúng. Vì: Quan sát ổ sinh thái dinh dưỡng ban đầu có có sự trùng nhau 1 phần.

Đúng. Vì : Do trong giai đoạn đầu có sảy ra sự cạnh tranh giữa 2 laoif khiến số lượng cá thể mỗi loài giảm sút.

Sai. Vì : Nếu số lượng cá thể mỗi loài quá nhiều có thể sẽ xảy ra cạnh tranh về nơi ở.

Sai. Vì: Sau khi aldosterone được truyền vào làm tăng thể tích dịch ngoại bào lên khoảng 20 lần bình thường.

Đúng. Vì: Ngày thứ nhất sau khi aldosterone được truyền vào lượng natri trong nước tiểu giảm mạnh (từ 250 xuống 100mEq/ ngày).

Đúng. Vì: Từ ngày truyền thứ hai đến thứ 4, natri tăng bài tiết qua nước tiểu, sau đó tình trạng giữ bài tiết natri qua nước tiểu trở lại bình thường.

Đúng. Vì: Aldosterone tăng tái hấp thu natri (nên giảm lượng natri trong nước tiểu ở ngày đầu tiên) => tăng tái hấp thu nước => thể tích dịch ngoại bào tăng => tăng huyết áp động mạch thận => tăng bài tiết muối và nước => lượng natri trong nước tiểu trở lại bình thường mặc dù aldosterone tiết quá mức.

Sai. Vì: Cơ chế chỉ hoạt động nếu quá trình dịch mã bắt đầu trước khi quá trình phiên mã kết thúc. Ở sinh vật nhân thực, quá trình phiên mã xảy ra trong nhân, sau đó mRNA được xuất ra tế bào chất, nơi nó được dịch mã và cơ chế này không thể hoạt động ở dạng này.

Sai. Vì: Bằng cách giảm nồng độ aminooacyl-tRNA synthetase của tryptophan, tRNA được gắn tryptophan sẽ được hình thành chậm hơn so với trường hợp bình thường, do đó sẽ có ít tRNA-Trp hơn. Để vô hiệu hóa quá trình phiên mã của gene trpA-E, nồng độ tryptophan cao hơn trong trường hợp bình thường là cần thiết.

c) Sau khi loại bỏ một trong hai bộ ba mã hoá tryptophan trong đoạn trình tự dẫn đầu, thì sự phiên mã của các gene trpA-E sẽ bị bất hoạt ở nồng độ tryptophan thấp hơn.

Đúng. Vì: Một đột biến làm mất ổn định cấu trúc kẹp tóc 2-3 sẽ thúc đẩy sự hình thành cấu trúc kẹp tóc 3-4 ngay cả ở nồng độ tryptophan thấp, ức chế quá trình phiên mã của gene trpA-Ε.